Czy mam prawo do zasi艂ku rodzinnego tylko w przypadku moich biologicznych dzieci?
Nie. Prawo do zasi艂ku rodzinnego przys艂uguje na biologiczne dzieci wnioskodawcy oraz jego adoptowane dzieci. Na dzieci w pieczy zast臋pczej mo偶na ubiega膰 si臋 o zasi艂ek rodzinny, je艣li mieszkaj膮 w Pa艅stwa rodzinie i istnieje sta艂y nadz贸r, opieka i wychowanie. Ponadto stosunek opieki i pieczy nad dzieckiem z biologicznymi rodzicami nie mo偶e ju偶 istnie膰. Okazjonalne wizyty biologicznych rodzic贸w s膮 nieszkodliwe. Je艣li przyj臋li Pa艅stwo rodze艅stwo do swojego gospodarstwa domowego, przys艂uguje zasi艂ek rodzinny, je艣li mog膮 by膰 zr贸wnane z dzie膰mi w pieczy zast臋pczej.
Zasi艂ek rodzinny jest r贸wnie偶 wyp艂acany, je艣li w Pa艅stwa gospodarstwie domowym mieszka pasierb lub wnuk. W tych przypadkach nie istnieje jednak stosunek pokrewie艅stwa w rozumieniu prawa podatkowego. Dlatego pasierbowie lub dziadkowie nie maj膮 automatycznie prawa do kwoty wolnej na dziecko, chyba 偶e biologiczni rodzice przenios膮 kwoty wolne na dzieci w za艂膮czniku K na nowe osoby. Je艣li dla sierot lub dzieci, kt贸re nie wiedz膮, gdzie znajduj膮 si臋 ich rodzice, 偶adna inna osoba nie jest uprawniona do 艣wiadcze艅, dzieci mog膮 same otrzyma膰 zasi艂ek rodzinny. Otrzymuj膮 wtedy kwot臋, kt贸ra przys艂ugiwa艂aby im samym na w艂asne pierwsze dziecko.
Je艣li jako rodzice oddali Pa艅stwo dziecko do adopcji, stosunek pokrewie艅stwa mi臋dzy Pa艅stwem a dzieckiem ko艅czy si臋 w tym momencie. Jednocze艣nie ko艅czy si臋 r贸wnie偶 Pa艅stwa prawo do zasi艂ku rodzinnego i ulg podatkowych.
Na dziecko, kt贸re przyj臋li Pa艅stwo do swojego gospodarstwa domowego z zamiarem adopcji, mog膮 Pa艅stwo otrzyma膰 zasi艂ek rodzinny ju偶 przed adopcj膮, poniewa偶 zazwyczaj istnieje stosunek opieki.
(2024): Czy mam prawo do zasi艂ku rodzinnego tylko w przypadku moich biologicznych dzieci?
Jakie ulgi podatkowe lub uwzgl臋dnienia obowi膮zuj膮 dla dzieci niepe艂nosprawnych?
Zasi艂ek na dziecko, ulga na dziecko i ulga BEA
Mo偶esz otrzymywa膰 zasi艂ek na dziecko, ulg臋 na dziecko oraz ulg臋 na potrzeby opieki, wychowania lub kszta艂cenia (ulga BEA) dla swojego niepe艂nosprawnego dziecka bezterminowo, r贸wnie偶 po uko艅czeniu 18. lub 25. roku 偶ycia, je艣li niepe艂nosprawno艣膰 Twojego dziecka wyst膮pi艂a przed uko艅czeniem 25. roku 偶ycia. Jednocze艣nie masz prawo do dalszych ulg podatkowych powi膮zanych z zasi艂kiem na dziecko, np. dodatek na dziecko do dodatku emerytalnego.
Ulga dla os贸b niepe艂nosprawnych
W zale偶no艣ci od stopnia niepe艂nosprawno艣ci ka偶dej osobie niepe艂nosprawnej przys艂uguje ulga dla os贸b niepe艂nosprawnych, kt贸ra pokrywa wszystkie bie偶膮ce, typowe i bezpo艣rednio zwi膮zane z niepe艂nosprawno艣ci膮 dodatkowe wydatki. Kwota ta wynosi od 384 do 7.400 Euro.
Wskaz贸wka: Rodzice mog膮 przenie艣膰 ulg臋 dziecka na siebie, je艣li dziecko nie ma dochodu podlegaj膮cego opodatkowaniu.
Ulga piel臋gnacyjna
Opr贸cz ulgi dla os贸b niepe艂nosprawnych mo偶esz skorzysta膰 z ulgi piel臋gnacyjnej. Ulga przys艂uguje bezpo艣rednio rodzicom sprawuj膮cym opiek臋. Kwota ulgi wynosi
- w przypadku stopnia opieki 2: 600 Euro
- w przypadku stopnia opieki 3: 1.100 Euro
- w przypadku stopnia opieki 4 lub 5 lub bezradno艣ci: 1.800 Euro
Wskaz贸wka: Ulga piel臋gnacyjna jest roczn膮 ulg膮 rycza艂tow膮. Otrzymasz j膮 w pe艂nej wysoko艣ci, nawet je艣li nie opiekowa艂e艣 si臋 niepe艂nosprawnym dzieckiem przez ca艂y rok. Mo偶e to mie膰 miejsce, je艣li Twoje dziecko jest w tygodniu umieszczone w domu opieki.
Nadzwyczajne obci膮偶enia
Koszty wynikaj膮ce z niepe艂nosprawno艣ci dziecka, np. pobyt w domu opieki lub koszty ambulatoryjnej opieki piel臋gniarskiej, mo偶na odliczy膰 jako nadzwyczajne obci膮偶enia w zeznaniu podatkowym.
Wskaz贸wka: Jest to op艂acalne, je艣li koszty s膮 znacznie wy偶sze ni偶 ulga dla os贸b niepe艂nosprawnych i ulga piel臋gnacyjna, poniewa偶 przy odliczaniu koszt贸w jako nadzwyczajne obci膮偶enia musisz zrezygnowa膰 z ulgi rycza艂towej.
Koszty opieki nad dzieckiem
Rodzice mog膮 odliczy膰 do dw贸ch trzecich koszt贸w opieki nad dzieckiem, maksymalnie 4.000 Euro na dziecko, jako wydatki specjalne. Dotyczy to r贸wnie偶 dzieci niepe艂nosprawnych do 14. roku 偶ycia. W przypadku dzieci niepe艂nosprawnych mo偶na r贸wnie偶 ubiega膰 si臋 o zwrot koszt贸w opieki po tym okresie. Jako dow贸d zazwyczaj wystarcza legitymacja osoby niepe艂nosprawnej, decyzja urz臋du ds. zaopatrzenia, decyzja emerytalna lub opinia lekarska. Niepe艂nosprawno艣膰 musi wyst膮pi膰 przed uko艅czeniem 25. roku 偶ycia.
Je艣li kasa rodzinna odrzuci Tw贸j wniosek, ale uwa偶asz, 偶e masz prawo do zasi艂ku na dziecko, powiniene艣 z艂o偶y膰 odwo艂anie w ustawowym terminie. Decyzja kasy rodzinnej zostanie ponownie sprawdzona.
(2024): Jakie ulgi podatkowe lub uwzgl臋dnienia obowi膮zuj膮 dla dzieci niepe艂nosprawnych?
Czy otrzymam tak膮 sam膮 kwot臋 zasi艂ku na dzieci dla wszystkich dzieci?
Osoby z kilkorgiem dzieci wcze艣niej nie otrzymywa艂y takiej samej kwoty zasi艂ku rodzinnego na ka偶de dziecko. Jednak od 2023 roku stawka zosta艂a ujednolicona. Prawo do zasi艂ku rodzinnego wynosi:

Na dzieci do uko艅czenia 18. roku 偶ycia zasi艂ek rodzinny jest wyp艂acany w ka偶dym przypadku. Nie ma znaczenia, jak wysokie s膮 dochody dziecka.
Dla pe艂noletnich dzieci prawo do zasi艂ku przys艂uguje dalej do 25. urodzin, o ile si臋 ucz膮 lub odbywaj膮 s艂u偶b臋 ochotnicz膮. Zasi艂ek rodzinny jest wyp艂acany przez kasy rodzinne Federalnej Agencji Pracy. Pracownicy s艂u偶by publicznej lub odbiorcy 艣wiadcze艅 emerytalnych otrzymuj膮 pieni膮dze od swoich pracodawców.
(2024): Czy otrzymam tak膮 sam膮 kwot臋 zasi艂ku na dzieci dla wszystkich dzieci?
Wie h盲ngen Kindergeld und Kinderfreibetrag zusammen?
Für die Freibeträge gelten die gleichen Voraussetzungen wie für den Anspruch auf Kindergeld: Es muss ein Kindschaftsverhältnis vorliegen, das Kind muss zu Ihrem Haushalt gehören und unter 18 sein bzw. die Bedingungen für den verlängerten Anspruch auf Kindergeld erfüllen.
Der jährliche Kinderfreibetrag liegt im Jahre 2024 für Eltern, die steuerlich zusammen veranlagt werden, bei 6.612 Euro, der BEA-Freibetrag (für Betreuung, Erziehung und Ausbildung) bei 2.928 Euro. So steht Eltern für das Steuerjahr 2024 ein Freibetrag von insgesamt 9.540 Euro je Kind zu. Für getrennt Veranlagte bzw. Alleinstehende gilt, dass jeder Elternteil jeweils Anspruch auf den halben Freibetrag hat.

Günstigerprüfung
Diese Freibeträge werden im Rahmen der Steuerveranlagung aber nur gewährt, wenn die Steuerersparnis aus den Freibeträgen höher ist als das Kindergeld, wobei hier der Anspruch auf Kindergeld und nicht das tatsächlich erhaltene Kindergeld maßgebend ist. Ausrechnen muss man das allerdings nicht selbst. Das macht das Finanzamt, in der Steuersprache wird dieser Vorgang Günstigerprüfung genannt.
Achtung: In der Praxis gibt es zahlreiche Fälle, in denen die kindbedingten Vergünstigungen nicht gewährt werden, weil zwar ein anzurechnender "Anspruch auf Kindergeld" besteht, dieses de facto aber nicht gezahlt wurde. Und vor allem: Da die rückwirkende Auszahlung des Kindergeldes zudem per Gesetz auf sechs Monate begrenzt worden ist, kann oftmals auch das Kindergeld nicht mehr nachträglich realisiert werden. Anders ausgedrückt: Eltern, die vergessen haben, Kindergeld rechtzeitig zu beantragen, obwohl ihnen dieses zugestanden hätte, gehen nach derzeitiger Rechtslage (auch) bei der Einkommensteuer mehr oder weniger leer aus, da der "Anspruch auf Kindergeld“ angerechnet wird.
Dadurch wird das Existenzminimum der Kinder besteuert. Aktuell gibt es aber Licht am Ende des Tunnels: Sehr versteckt im "Gesetz gegen illegale Beschäftigung und Sozialleistungsmissbrauch“ befindet sich eine gesetzliche Änderung, die die kindbedingten Vergünstigungen bei der Einkommensteuer betrifft. Aufgrund einer Änderung des § 31 EStG kommt es nun nicht mehr auf das zustehende, sondern auf das ausgezahlte Kindergeld an, wenn das Kindergeld zu spät beantragt worden und es damit nicht zur Auszahlung gekommen ist. Betroffene können dann wenigstes von den Freibeträgen bei der Steuerveranlagung profitieren.
(2024): Wie h盲ngen Kindergeld und Kinderfreibetrag zusammen?
Kt贸rych koszt贸w nie mo偶na odliczy膰 jako czesne szkolne?
Nie wszystkie koszty mo偶na odliczy膰 od podatku. Je艣li Pa艅stwa dziecko ucz臋szcza do internatu, nale偶y wy艂膮czy膰 koszty zakwaterowania, opieki i wy偶ywienia dziecka. Równie偶 odzie偶 szkolna i dojazdy do szko艂y nie mog膮 by膰 odliczone jako czesne.
To samo dotyczy materia艂ów dydaktycznych, a tak偶e podr臋czników szkolnych lub komputerów, które Pa艅stwo kupuj膮. Koszty dodatkowych kursów lub wycieczek klasowych równie偶 nie mog膮 by膰 uwzgl臋dnione w zeznaniu podatkowym.
Wreszcie, koszty indywidualnych lekcji prywatnych, szkó艂 muzycznych, klubów sportowych, kursów wakacyjnych i korepetycji nie podlegaj膮 odliczeniu.
(2024): Kt贸rych koszt贸w nie mo偶na odliczy膰 jako czesne szkolne?
Co to jest kwota wolna od podatku na dziecko?
Zasi艂ek na dziecko i ulga podatkowa na dziecko to ulgi podatkowe na wydatki ponoszone przez rodzic贸w na dzieci. Prawo do zasi艂ku na dziecko istnieje automatycznie od urodzenia, ale musi zosta膰 z艂o偶ony pisemny wniosek. To nie dzieci, jak cz臋sto si臋 uwa偶a, maj膮 prawo do zasi艂ku na dziecko, lecz rodzice lub opiekunowie prawni, kt贸rzy s膮 odpowiedzialni za dobro dziecka.
Zasi艂ek na dziecko
Zasi艂ek na dziecko to miesi臋czna kwota wyp艂acana rodzicom, zazwyczaj przez kas臋 rodzinn膮. Zasi艂ek na dziecko nie podlega opodatkowaniu. Wysoko艣膰 zasi艂ku zale偶y od liczby dzieci.

Ulga podatkowa na dziecko
Ulga podatkowa na dziecko, w przeciwie艅stwie do zasi艂ku, nie jest wyp艂acana. Kwota wolna jest odejmowana od dochodu podlegaj膮cego opodatkowaniu, co obni偶a podatek dochodowy. Miesi臋cznie wyp艂acany zasi艂ek na dziecko stanowi zaliczk臋 na ulg臋 podatkow膮 na dziecko. W 2023 roku ulga podatkowa na dziecko wynosi 6.024 Euro dla rodzic贸w rozliczaj膮cych si臋 wsp贸lnie, w przeciwnym razie 3.012 Euro na rodzica. Ulga BEA (na potrzeby opieki, wychowania i edukacji) wynosi 2.928 Euro.
Zasi艂ek na dziecko i ulga podatkowa na dziecko s膮 ze sob膮 powi膮zane. Czy zasi艂ek na dziecko czy ulga podatkowa na dziecko jest korzystniejsza dla podatnika na koniec roku podatkowego, urz膮d skarbowy ustala automatycznie poprzez test korzystno艣ci.
Prawo do ulgi podatkowej na dziecko lub zasi艂ku na dziecko
Prawo do ulgi podatkowej na dziecko maj膮 opiekunowie prawni od urodzenia dziecka do
- 18. roku 偶ycia.
- 25. roku 偶ycia, je艣li dziecko nadal si臋 uczy, studiuje lub odbywa s艂u偶b臋 wolontariack膮.
Je艣li dziecko jest niepe艂nosprawne i nie jest w stanie si臋 utrzyma膰, prawo do zasi艂ku na dziecko lub ulgi podatkowej na dziecko jest nieograniczone w czasie.

(2024): Co to jest kwota wolna od podatku na dziecko?
Jaki wp艂yw ma pobyt dziecka za granic膮 na kwot臋 woln膮 na dziecko?
Kwota wolna na dziecko i kwota BEA (na opiek臋, wychowanie lub edukacj臋) s膮 niezale偶ne od miejsca zamieszkania dziecka, o ile rodzice podlegaj膮 w Niemczech nieograniczonemu obowi膮zkowi podatkowemu.
Miejsce zamieszkania dziecka wp艂ywa jednak na wysoko艣膰 kwoty wolnej: w zale偶no艣ci od kraju kwota wolna mo偶e zosta膰 obni偶ona o jedn膮, dwie lub trzy czwarte. Ministerstwo Finans贸w dzieli kraje na grupy, aby uwzgl臋dni膰 koszty utrzymania. Ten podzia艂 na grupy kraj贸w wp艂ywa na kwot臋 woln膮 na dziecko, kwot臋 BEA, kwot臋 woln膮 na edukacj臋 i koszty opieki nad dzieckiem.
Kr贸tkoterminowe pobyty za granic膮, takie jak wakacje, nie prowadz膮 do obni偶enia kwoty wolnej, podobnie jak tymczasowe pobyty w celu edukacji.
Dla dzieci mieszkaj膮cych w UE lub EOG nadal przys艂uguje zasi艂ek na dziecko, o ile nie s膮 pobierane por贸wnywalne 艣wiadczenia za granic膮. Poza UE i EOG zasi艂ek na dziecko jest mo偶liwy tylko wtedy, gdy dziecko zachowuje miejsce zamieszkania lub pobyt w Niemczech.
Federalny Trybuna艂 Finansowy orzek艂, 偶e dziecko, kt贸re przebywa poza UE lub EOG d艂u偶ej ni偶 rok, zachowuje miejsce zamieszkania w Niemczech tylko wtedy, gdy:
- Ma na sta艂e do dyspozycji odpowiednie pomieszczenia u rodzic贸w,
- Mo偶e z nich korzysta膰 w ka偶dej chwili i
- Regularnie korzysta z mieszkania w czasie wolnym od nauki (wakacje) (wyrok BFH z 28.4.2022, III R 12/20).
Dla zachowania miejsca zamieszkania w Niemczech przy wieloletnich pobytach za granic膮 kr贸tkie wizyty u rodzic贸w zazwyczaj nie wystarcz膮. Trudno艣ci finansowe dziecka zwi膮zane z podr贸偶ami do domu nie mog膮 zrekompensowa膰 braku pobyt贸w w Niemczech podczas wakacji (wyrok BFH z 25.9.2014, III R 10/14). Decyduj膮ce jest, czy dziecko regularnie sp臋dza wakacje w domu u rodzic贸w. Aby to udowodni膰, rodzice i dziecko powinni przechowywa膰 dowody (m.in. bilety kolejowe lub lotnicze, kopie paszport贸w i plany studi贸w).
Federalny Trybuna艂 Finansowy orzek艂, 偶e dziecko nie rezygnuje z miejsca zamieszkania w domu rodzic贸w, je艣li studia za granic膮 (np. w Australii lub USA) s膮 pocz膮tkowo planowane tylko na rok. W takim przypadku prawo do zasi艂ku na dziecko pozostaje.
W przypadku wieloletniego pobytu za granic膮 dziecko zachowuje miejsce zamieszkania w Niemczech tylko wtedy, gdy wi臋kszo艣膰 czasu wolnego sp臋dza w Niemczech (wyrok BFH z 21.6.2023, III R 11/21).
Je艣li dziecko zdecyduje si臋 podczas pierwszego roku na d艂u偶szy pobyt za granic膮, surowsze kryteria obowi膮zuj膮 dopiero od momentu przed艂u偶enia. Zasi艂ek na dziecko pozostaje na pierwszy rok, nawet je艣li dziecko w tym czasie nie wraca do Niemiec.
Decyduj膮ce jest, czy dziecko po przed艂u偶eniu sp臋dza wi臋cej ni偶 po艂ow臋 wolnego czasu w Niemczech. Brak podr贸偶y do domu z powodu braku pieni臋dzy lub ogranicze艅 w podr贸偶owaniu mo偶e zagrozi膰 prawu do zasi艂ku na dziecko, jak podkre艣li艂 S膮d Finansowy w Bremie (wyrok z 7.3.2023, 2 K 27/21).
Uwaga: Dla porz膮dku nale偶y zauwa偶y膰, 偶e w przypadku zasi艂ku na dziecko istniej膮 szczeg贸lne zasady w zwi膮zku z krajami, z kt贸rymi zawarto umow臋 o zabezpieczeniu spo艂ecznym (np. Turcja).
(2024): Jaki wp艂yw ma pobyt dziecka za granic膮 na kwot臋 woln膮 na dziecko?
Kiedy otrzymam zasi艂ek na dziecko i ulgi podatkowe na dziecko?
Aby otrzyma膰 zasi艂ek na dziecko, kwot臋 woln膮 na dziecko lub kwot臋 woln膮 na potrzeby opieki, wychowania lub kszta艂cenia (BEA), musz膮 by膰 spe艂nione te same warunki co w przypadku zasi艂ku na dziecko. Istniej膮 dwie r贸偶ne podstawy prawne do ubiegania si臋 o zasi艂ek na dziecko:
- Osoby podlegaj膮ce opodatkowaniu maj膮 prawo do zasi艂ku na dziecko zgodnie z ustaw膮 o podatku dochodowym (§ 31 f. i § 62 ff. EStG).
- Osoby niepodlegaj膮ce opodatkowaniu lub podlegaj膮ce ograniczonemu opodatkowaniu maj膮 prawo do zasi艂ku na dziecko zgodnie z federaln膮 ustaw膮 o zasi艂ku na dziecko.
Osoby niemieckie, kt贸re maj膮 miejsce zamieszkania lub zwyk艂e miejsce pobytu w Niemczech, mog膮 z艂o偶y膰 wniosek o zasi艂ek na dziecko. To samo dotyczy Niemc贸w mieszkaj膮cych za granic膮, ale podlegaj膮cych w Niemczech nieograniczonemu obowi膮zkowi podatkowemu lub traktowanych w ten spos贸b. Cudzoziemcy mieszkaj膮cy w Niemczech mog膮 ubiega膰 si臋 o zasi艂ek na dziecko, je艣li maj膮 zezwolenie na pobyt na czas nieokre艣lony.
Wa偶ne: Wyp艂ata przyznanego zasi艂ku na dziecko nast臋puje z moc膮 wsteczn膮 tylko za ostatnie sze艣膰 miesi臋cy przed pocz膮tkiem miesi膮ca, w kt贸rym wp艂yn膮艂 wniosek o zasi艂ek na dziecko. Oznacza to, 偶e zasi艂ek na dziecko, nawet je艣li zostanie przyznany z moc膮 wsteczn膮 na ca艂y rok, jest faktycznie wyp艂acany tylko za ostatnie sze艣膰 miesi臋cy.
(2024): Kiedy otrzymam zasi艂ek na dziecko i ulgi podatkowe na dziecko?
Kto ma prawo do zasi艂ku na dziecko i ulg podatkowych?
Zasi艂ek na dziecko jest niezale偶ny od dochod贸w i jest wyp艂acany, je艣li istnieje prawo do jego otrzymania. Jednym z warunk贸w jest wiek dziecka, drugim tzw. stosunek pokrewie艅stwa.
Stosunek pokrewie艅stwa istnieje zasadniczo w przypadku dzieci, kt贸re s膮 z Tob膮 spokrewnione w pierwszym stopniu. S膮 to przede wszystkim Twoje biologiczne dzieci, niezale偶nie od tego, czy s膮 艣lubne, czy nie艣lubne. Adoptowane dzieci s膮 r贸wnie偶 spokrewnione z Tob膮 w pierwszym stopniu. W przypadku dziecka przybranego stosunek pokrewie艅stwa istnieje, je艣li mieszka ono w Twoim gospodarstwie domowym i masz z nim trwa艂y stosunek nadzoru, opieki i wychowania. Stosunek opieki i nadzoru z biologicznymi rodzicami nie mo偶e ju偶 istnie膰. Okazjonalne wizyty biologicznych rodzic贸w s膮 nieszkodliwe.
Zasi艂ek na dziecko jest r贸wnie偶 wyp艂acany, je艣li przyj膮艂e艣 do swojego gospodarstwa domowego pasierba lub wnuka. W tych przypadkach nie istnieje jednak stosunek pokrewie艅stwa w rozumieniu prawa podatkowego. Dlatego pasierbowie lub dziadkowie nie maj膮 automatycznie prawa do kwoty wolnej na dziecko, lecz tylko wtedy, gdy biologiczni rodzice przenios膮 kwoty wolne na nowe osoby.
Nowe osoby mog膮 wtedy r贸wnie偶 skorzysta膰 z innych ulg podatkowych, takich jak ulga na kszta艂cenie. Mo偶e to by膰 korzystne, je艣li biologiczni rodzice sami p艂ac膮 niewiele podatk贸w, np. dlatego, 偶e jeszcze studiuj膮.
Do 18. urodzin dziecka jedynym warunkiem otrzymania zasi艂ku na dziecko i kwot wolnych jest istniej膮cy stosunek pokrewie艅stwa. Po 18. urodzinach zasi艂ek na dziecko przys艂uguje tylko dla dzieci, kt贸re si臋 ucz膮 lub odbywaj膮 s艂u偶b臋 ochotnicz膮. Ewentualnie zasi艂ek na dziecko mo偶e by膰 r贸wnie偶 przyznany dla bezrobotnych dzieci.
(2024): Kto ma prawo do zasi艂ku na dziecko i ulg podatkowych?