Co zalicza się do zysku ze sprzedaży?

Do dochodów z pracy na własny rachunek należy również zysk ze sprzedaży praktyki zawodowej, kancelarii lub odpowiedniego majątku, samodzielnej części majątku lub udziału w majątku. Za sprzedaż uważa się również zamknięcie praktyki, kancelarii itp. (§ 18 ust. 3 EStG). Pod względem podatkowym zysk ze sprzedaży jest traktowany według specjalnych zasad i dlatego należy go odróżnić od bieżącego zysku.

Osoby sprzedające swoją firmę lub udział mogą skorzystać z dwóch ważnych ulg podatkowych:

• Kwota wolna od podatku przy sprzedaży: Zysk ze sprzedaży jest wolny od podatku do 45.000 Euro. Kwota ta zmniejsza się jednak, jeśli zysk ze sprzedaży przekracza 136.000 Euro, o kwotę przekroczenia. Zatem kwota wolna od podatku przy sprzedaży nie przysługuje, jeśli zysk ze sprzedaży wynosi 181.000 Euro (§ 16 ust. 4 EStG).
• Obniżona stawka podatkowa: Pozostały po odliczeniu kwoty wolnej zysk ze sprzedaży jest objęty ulgą zgodnie z zasadą pięcioletnią. Na wniosek może być również opodatkowany obniżoną stawką podatkową, wynoszącą 56% średniej stawki podatkowej, ale co najmniej 14% (§ 34 ust. 3 EStG).

Kwota wolna od podatku przy sprzedaży i obniżona stawka podatkowa są przyznawane tylko pod pewnymi warunkami:

• Muszą Państwo ukończyć 55 lat lub być trwale niezdolni do pracy w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach społecznych.
• Ulgi można skorzystać tylko raz w życiu: kwota wolna od podatku przy sprzedaży od 1996 roku, obniżona stawka podatkowa od 2001 roku.
• Ulgi muszą zostać złożone wniosek.

W przypadku sprzedaży firmy przed ukończeniem 55 lat, bez trwałej niezdolności do pracy, stosuje się tylko zasadę pięcioletnią. Ta zasada nie przynosi jednak oszczędności podatkowych, jeśli bieżące dochody są już opodatkowane najwyższą stawką podatkową.

W przypadku sprzedaży udziału we współwłasności przysługuje Państwu również pełna kwota wolna od podatku przy sprzedaży, a nie tylko proporcjonalna. Jeśli jednak sprzedają Państwo tylko część swojego udziału we współwłasności, zysk ze sprzedaży zalicza się do bieżących dochodów i nie mają zastosowania ani kwota wolna od podatku przy sprzedaży, ani obniżona stawka podatkowa, ani zasada pięcioletnia (§ 18 ust. 3 w zw. z § 16 ust. 1 zdanie 2 EStG).

Do potwierdzenia trwałej niezdolności do pracy zazwyczaj wystarcza decyzja organu rentowego lub zaświadczenie lekarskie. Może to również nastąpić za pośrednictwem prywatnego towarzystwa ubezpieczeniowego, jeśli jego warunki spełniają określony próg niezdolności do pracy. Stwierdzono jednak, że istnieją również inne możliwości potwierdzenia trwałej niezdolności do pracy (wyrok BFH z 14.12.2022, X R 10/21).